Piet Mondrian

 


Artist: Piet Mondrian | Composition with Yellow, Blue and Red (1937-1942) | Oil on canvas | Aquisition- Tate Gallery | 

 नव चित्रकलेचे वारे वाहू लागले त्या काळात म्हणजेच विसाव्या शतकाच्या उंबरठ्यावर पारंपारिक चित्रविषय, चित्रमाध्यम या सगळ्या गोष्टींना बगल देऊन रचनेच्या अगणित सौंदर्य कल्पनांच्या विश्वात विहार करणे अनेक कलाकारांनी स्वीकारले. त्यातूनच निरनिराळे प्रयोग होऊ लागले. त्यातीलच एक प्रयोग आपण इथे पाहतो आहोत. मोंड्रियन या चित्रकाराने केवळ ९० अंशात परस्परांना छेदणाऱ्या काही रेषा, त्यातील काही भाग मोजक्या रंगाने भरून हे चित्र काढले. तुम्हास वाटेल की यात कसब किंवा कौशल्य काय? इथेच आपल्यास कला आणि कौशल्य यांची कलाकृतीत सांगड कशी असते हे पाहावे लागेल. वरकरणी हे सोपे वाटते. परंतु विषम अंग रचना आणि त्यातून साधला गेलेला एकूण आकृतीबंध हेच या चित्राचे वैशिष्ट्य. शिवाय प्रथम असा प्रयोग मांडणाराचे महत्त्वही असतेच नाही का? नंतर त्याची कॉपी करणे सहज शक्य असते, पण प्रथम मांडला गेलेला आविष्कार त्या कलाकाराचे इतिहासातील स्थान अधोरेखित करतो.

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

Anthe Zacharias

Image
Artist: Anthe Zacharias 1959| Oil on canvas  | 44 x 48 in या चित्रातल्या गर्द गडद करड्या रंगातून हलकासा निळा झिरपतो. डावीकडे वरती उष्ण असा पिवळसर केशरी आणि लाल रंग चित्रात उब आणतो. तो चित्राचा केंद्रबिंदू आहे. आपलं लक्ष पुन्हा पुन्हा तिथेच जातं. यालाच फोकल पॉइंट म्हणतात. प्रत्येक चित्रात असा लक्षवेधी फोकल पॉइंट असावाच असा नियम नाही. काही चित्रांत सतत फिरवत ठेवणारी गतीमानता असते. या चित्रात रंगलेपन हेही वैशिष्ठ्य आहे. रंगांचे जाड थर, ते लावतानाच्या ब्रशच्या खुणा, एकाच स्ट्रोक मध्ये दडलेल्या दोन तीन छटा अशा अनेक गमतीजमती चित्रात असतात. म्हणून शक्य तितकी चित्रे प्रत्यक्ष पाहण्याची संधी सोडू नये. असं पाहणं आपल्याला समृद्ध करत असतं.
Read more

Suchita Tarde

Image
  Artist: Suchita Tarde.  या सुंदर चित्रातले आकारांतले वेगळेपण पाहत राहिले तरी आपण बराच वेळ हे चित्र पाहू शकतो. कोणता आकार कुठे ठेवला आहे आणि त्यामुळे एकूण चित्रावर त्याचा काय परिणाम झाला आहे हे पाहणं मोठं रंजक आहे. नंतर येतो तो भाग म्हणजे त्या विशिष्ट आकाराला दिलेली विशिष्ट रंगछटा. त्यातल्या नेमकेपणामुळे चित्राला एक बांधेसूदपणा प्राप्त झाला आहे. चित्रात लाल रंग वापरणं हे नेहमी एक आव्हान असतं, पण सुचिता ताईंनी या चित्रात लाल रंग इतका छान खेळवला आहे की वाह..!
Read more

Vikram Kulkarni

Image
  चित्रकार: विक्रम कुलकर्णी.  माझ्या आवडत्या चित्रकारांपैकी एक. कलाकार, त्याचं व्यक्तिमत्त्व आणि त्याची कला हे अनेकदा अगदी अभिन्न होऊन जातं. काही कलाकार कलेत वेगळे दिसतात आणि व्यक्ती म्हणून वेगळे असतात. पण जो कलाकार अगदी नैसर्गिक सहजतेने कलेशी एकरूप होतो त्यामध्ये त्याचं व्यक्तित्वदेखील डोकावतंच. विक्रम यांच्या चित्रांमध्ये एक शांतता आहे, लोभसपणा आहे, तरलता आहे. अवकाश, बिंदू, रेषा, आकार आणि रंग यांच्यामधील सुखसंवाद त्यांच्या चित्रांत अतिशय हळुवारपणे उलगडतो. हा माणूस सहसा कुणाला दुखवत नसावा असं चित्र पाहूनही वाटतं. कारण तीच संवेदनशीलता चित्रात आहे. ते अनेक माध्यमात काम करतात. विशेष म्हणजे अमूर्त शैलीतील चित्रे हा त्यांचा प्रमुख चिंतनविषय असला तरीही त्यांची जलरंगातील निसर्गचित्रेदेखील तितकीच उत्कट आहेत. सदर चित्रात केशरी आणि त्याचा विरोधी रंग निळा हे एकमेकांना इतके पूरक आहेत आणि त्यात लाल रंगाच्या तुकड्याने मध्यस्थी करून संवाद अधिकच रोचक बनविला आहे. पारदर्शकता, रंगलेपन, आकारांचा साधेपणा या गोष्टींनी चित्र आणखीनच वैशिष्टयपूर्ण बनले आहे. आपण विक्रम यांची इतरही चित्रं जरुर पहावीत....
Read more